Kağıdın Tarihçesi

İnsanların kendini ifade etme çabasının tarihi dünya üzerinde hayatın başlamasına kadar gidiyor. Kendini ifade etme vücut dili, mimikler ve belki de anlamsız sesler ile başlamış ancak bunların yetmediği noktada insanoğlu mağara duvarlarına çizmeye yönelmiş. İşte, kağıdın icadına giden yoldaki ilk adımın da bu çizme gereksinimi olduğunu söyleyebiliriz.

En Doğal Kağıt

Kağıt, ilk olarak papirüs kağıdı olarak ortaya çıktı. Mısır’da M.Ö. 4000 yıllarında Cyperius adı verilen bir bitkinin sapından bu tür bir kağıdın elde edildiği biliniyor. Bitki sapı kesilerek bir tahtanın üzerine dizilmiş ve ıslatılarak düzleşinceye kadar tokmaklanmıştır. Böylece bugün bildiğimiz anlamda kağıttan görünüm olarak biraz daha farklı bir dokuya sahip papirüs kağıdı elde edildi.

İnsanoğlu papirüs sapını tokmaklayarak elde ettiği bu kağıtla yetinmedi. Aynı zamanda etinden, sütünden ve derisinden faydalandığı hayvanlar da kağıt elde etmek için ilham kaynağı oldu. Farklı hayvan derileri kullanılarak parşömen kağıdı olarak adlandırılan bir tür kağıt ortaya çıkarılmış ve tarih boyunca insanların kendini ifade etmesine aracılık etmiştir. Parşömen kağıdı günümüzde bile yazı yazmak ve resim yapmak için oldukça elverişli olduğu için tercih edilebiliyor. Parşömen kağıdının bir özelliği de uzun ömürlü ve dayanıklı olması.

Geçmişte papirüs ve parşömen kağıdının üretimi çok fazla olmadığı için değeri de oldukça fazlaydı. Üretimin artması ile birlikte bu tür kağıtların da kıymeti yavaş yavaş düşmeye başladı. Ancak düşen kıymetin sadece maddi karşılık olduğunu söylemeye gerek yok. Kağıt, bilgileri kaydetmek, saklamak ve taşımak için mükemmel bir araçtı. Eğitimde, kültürlerin oluşmasında ve nesilden nesile aktarılmasında, bilimin gelişmesinde kağıdın rolü ve dolayısıyla değeri gün geçtikçe arttı.

A4 KağıdıNereden Geliyor?

Günümüzde kağıt hamuru kullanılarak elde edilen kağıdın ilk halinin M.S. yaklaşık 105 yılında Çin’de ortaya çıktığı düşünülüyor. Kağıt hamurunun Ts’ai Lun isminde bir saray görevlisi tarafından bulunduğuna inanılıyor. Ts’ai Lun, bez parçalarını, ağaç kabuklarını ve diğer doğal lifli malzemeleri bir araya getirerek bu karışımı yumuşak bir hamur haline gelen kadar dövmüş ve bu hamuru büyük bir hamur teknesinde suyla karıştırarak ilk odun hamurunu elde etmiştir. Lun, bu sulu karışıma elek gibi gözenekli bir kalıbı daldırıp yukarı kaldırdığında suyun elekten aşağı süzüldüğünü ve kalıbın üzerinde lifli ve düzgün görünen bir tabaka kaldığını görmüştür. Kalıbın üstünde kalan tabakayı kalıptan ayırıp kurutmak ise kağıt üretimi için son adım olmuştur.

Kağıt yapımı sadece Çin’le sınırlı değil elbette. Orta Asya bölgesinde yapılan birçok araştırma M.S. üçüncü ve yedinci yüzyıllar arasındaki döneme ait farklı kağıtların da ortaya çıkarılmasını sağladı. Bu dönemde bölgede kullanılan kağıtların kendir, kenevir, dut ağacı ve pamuk gibi malzemelerden yapıldığı görülüyor. Araştırmalara göre, kağıt Orta Asya’dan sonra İran’a ulaşıyor. 751 yılında yapılan Talas Savaşı’ndan sonra İran, Çinli esirlerden kağıt yapımını öğrendi ve böylece Çin dışında Semerkant’ta, tarihte ilk kez kağıt üretim merkezi kuruldu. Kağıt üretimi yaygınlaşırken Trablusgarp, Şam, Mısır gibi farklı yerlerde kağıt fabrikaları açıldı. Müslümanlar Kuzey Afrika’yı fethederek oradan İspanya’ya geçti ve kağıt fabrikaları Avrupa’ya da taşındı. Dolayısıyla Batı dünyasının kağıttan haberdar olmasının Müslümanlar aracılığı ile yaklaşık 400 yıl sonra gerçekleştiği görülüyor.

Çinli saray görevlisinin kağıt hamuru keşfinin üstünden neredeyse 2000 yıl geçmiş durumda. İlk olarak oldukça ilkel metotlarla üretilen kağıt zamanla yeni teknolojilerle tanıştı. Örneğin, kağıtla nispeten daha geç tanışan Batı dünyası ilk kağıt makinesi ile kağıdın yayılmasında en etkili faktörlerden biri oldu. İlk kağıt makinesi 18. yüzyılda Fransa’da yapıldı. Bu makine teknolojik ilerleme ile uyumlu olarak otomatik kağıt makinelerine dönüştü.

Günümüzde kağıt nasıl çeşitleniyor?

Artık kağıt üretiminde hamurun yoğunluğu, pH derecesi, gramajı, sıcaklığı, rutubeti gibi birçok özelliği kontrol edilebiliyor ve buna bağlı olarak istenen formda kağıt üretilebiliyor. Günümüzde dosya kağıdı, A3 kağıt, mat kuşe kağıt, parlak kağıt kuşe, asetat kağıdı, 1. hamur kağıt, 3. hamur kağıt gibi sayısız çeşit bulunuyor.

En çok kullanılan kağıtlar hangileri?

Yazıcı ve fotokopi kağıdı olarak da bilinen A4 kağıt, en çok tercih edilen kağıt türlerinden birisi. Ayrıca defter ve ajanda yapımında kullanılan A5 kağıt, gazete kağıdı ve karton da en çok kullanılan türler arasında yer alıyor.

Kağıt kalitesi ne demek?

1. hamur kağıt en kaliteli grup olarak biliniyor ve kitap ile baskı için kullanılıyor. 2. hamur kağıt genelde gazete yapımında da kullanılan sarı renkli kağıdı ifade ederken 3. hamur kağıt ise saman kağıt olarak da adlandırılıyor.

Kağıdın gramajı önemli mi?

Kağıdın gramajı kullanım alanı için önemli bir özellik. Örneğin, 120 gr ve üzeri gramaja sahip kağıtlar renkli baskılarda tercih ediliyor. Daha düşük gramaja sahip kağıtlar ise siyah-beyaz yazıcılarda kullanılıyor.

https://www.youtube.com/watch?v=g24pqETLMI4